Lần đầu tiên ra sách về chủ đề đối ngoại, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tổng kết những bài học kinh nghiệm giá trị, thể hiện bước tư duy chiến lược của Đảng ta, góp phần định hướng mục tiêu, nhiệm vụ của công tác đối ngoại, ngoại giao trong giai đoạn mới.
Ban Đối ngoại Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Ngoại giao và Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật vừa phối hợp tổ chức giới thiệu cuốn sách Xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại, mang đậm bản sắc cây tre Việt Nam của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Với hơn 800 trang, cuốn sách được bố cục chặt chẽ, khoa học, toàn diện về các chủ đề “Vai trò quan trọng và đóng góp to lớn của công tác đối ngoại trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, “Đối ngoại Việt Nam vì độc lập, tự chủ, hào bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển” và “Dấu ấn đối ngoại, ngoại giao”.
Những bài viết, tư tưởng, quan điểm chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong cuốn sách được rút ra từ thực tiễn phong phú, thể hiện tầm nhìn, trí tuệ sáng suốt, sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, toàn diện, đầy sức thuyết phục; góp phần làm sáng rõ tư duy lý luận của Đảng ta về đối ngoại, hoàn thiện hệ thống lý luận và cơ sở thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Khẳng định bản sắc “cây tre Việt Nam”
Có thể thấy, điểm nhấn nổi bật của cuốn sách là bài viết tổng quan của đồng chí Tổng Bí thư. Đây là bài viết lần đầu tiên được công bố, tổng kết toàn diện, sâu sắc và khái quát hóa lý luận và thực tiễn đối ngoại của nước ta trong thời kỳ đổi mới; đồng thời khẳng định và làm rõ hơn nội hàm bản sắc “cây tre Việt Nam” trong đường lối đối ngoại của Đảng ta: gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển.
Đồng chí Tổng Bí thư lý giải “vững ở gốc” là nguyên tắc vì lợi ích quốc gia, dân tộc để phục vụ, độc lập, tự chủ trong đường lối đối ngoại, lấy thực lực làm gốc; “chắc ở thân” là những phương thức tạo nên sức mạnh, trong đó sức mạnh đoàn kết là nhân tố sống còn; “uyển chuyển ở cành” là phong cách, nghệ thuật ứng xử linh hoạt, nguyên tắc “dĩ bất biến, ứng vạn biến”, đặc biệt trong các hoàn cảnh khó khăn, có sự phức tạp giữa những xu thế khác nhau, giữa đòi hỏi phải hài hòa cái chung và cái riêng.
Theo đồng chí Tổng Bí thư, thực tiễn chứng minh đường lối đối ngoại, ngoại giao mang bản sắc “cây tre Việt Nam” đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Đường lối đó giúp tạo lối và mở đường, từng bước phá thế bao vây, cấm vận và mở ra cục diện mới thuận lợi cho đất nước.
Nêu ra những nhiệm vụ chủ yếu của công tác đối ngoại, ngoại giao Việt Nam trong thời gian tới, người đứng đầu Đảng ta bày tỏ niềm tin, dù phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức, các thế hệ cán bộ đối ngoại, ngoại giao vẫn thể hiện được trí tuệ, bản lãnh, đạo đức và cốt cách của nền ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh và kế thừa, tiếp thu truyền thống đối ngoại, ngoại giao của dân tộc Việt Nam, tiếp tục nhận được sự tin tưởng, ủng hộ và đáp ứng được sự kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
“Thời điểm hết sức quan trọng”
Việc xuất bản cuốn sách Xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại, mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam nhằm tiếp tục cụ thể hoá đường lối lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, về công tác đối ngoại, ngoại giao Việt Nam trong thời kỳ mới.
Thời điểm ra đời của cuốn sách có ý nghĩa đặc biệt, nói như đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng ban Tổ chức Trung ương, đó là “thời điểm hết sức quan trọng”. Đất nước ta đã trải qua hơn nửa nhiệm kỳ Đại hội XIII, đang nỗ lực, đồng lòng, tranh thủ mọi thời cơ, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII.
Việc xuất bản cuốn sách càng cho thấy, Đảng ta luôn coi đối ngoại là trọng yếu, thường xuyên, là nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị, có vai trò và đóng góp to lớn trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Cuốn sách minh chứng cho thấy bước trưởng thành, phát triển về tư duy và thành tựu của đối ngoại, ngoại giao Việt Nam. Đồng chí Trương Thị Mai khẳng định: “Cuốn sách nâng tầm lý luận về ngoại giao Việt Nam, một lần nữa cho thấy ý nghĩa của việc lý luận và thực tiễn cần song hành, bổ sung, bồi đắp cho nhau; là cuốn cẩm nang rất cần thiết giúp các cấp ủy, tổ chức Đảng, các ngành, các cấp, cán bộ, Đảng viên nắm vững và triển khai có hiệu quả công tác đối ngoại trong thời gian tới”.
Đồng chí Thường trực Ban Bí thư nêu bật ba ý nghĩa lớn của việc xuất bản cuốn sách. Thứ nhất, cuốn sách, với những bài viết có giá trị lý luận và thực tiễn của đồng chí Tổng Bí thư về đối ngoại, đúc kết những tư tưởng cốt lõi của đối ngoại, ngoại giao Việt Nam xuyên suốt hàng ngàn năm lịch sử dân tộc.
Thứ hai, cuốn sách nhìn lại xuyên suốt chiều dài lịch sử của dân tộc, đặc biệt là hơn 90 năm qua dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, chỉ rõ chúng ta đã kế thừa, phát huy truyền thống dân tộc, tiếp thu tinh hoa của nhân loại, phát triển trên nền tảng tư tưởng của Đảng là chủ nghĩa Marx-Lenin và tư tưởng Hồ Chí Minh, để từ đó hình thành nên trường phái đối ngoại, ngoại giao thời đại Hồ Chí Minh.
Thứ ba, đối với bạn bè quốc tế, cuốn sách là tài liệu tham khảo có giá trị cho những ai muốn tìm hiểu về đường lối, chính sách đối ngoại của Việt Nam và là minh chứng sáng tỏ về sự kiên định, nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hoà bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển, đa dạng hoá, đa phương hoá của Đảng và Nhà nước ta.
Nói về giá trị của cuốn sách, đồng chí Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương cho rằng, cuốn sách góp phần xây dựng và hoàn thiện hệ thống lý luận cách mạng Việt Nam, qua đó thể hiện tư tưởng nhất quán và xuyên suốt của đồng chí Tổng Bí thư về “vai trò tiên phong của đối ngoại với việc xác định “đối ngoại và hội nhập quốc tế là một động lực quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong việc tạo lập và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, huy động các nguồn lực bên ngoài để phát triển đất nước, nâng cao vị thế và uy tín của đất nước”.
Cẩm nang quý về đối ngoại
Đồng chí Bùi Thanh Sơn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhận định, cuốn sách của đồng chí Tổng Bí thư là một công trình được biên soạn công phu, khoa học và có giá trị tổng kết cao cả về lý luận và thực tiễn đối ngoại và ngoại giao Việt Nam trong thời kỳ đổi mới.
Theo đồng chí Bộ trưởng, việc tập hợp, hệ thống hóa những tư tưởng, quan điểm chỉ đạo, những bài viết có giá trị lý luận và thực tiễn của đồng chí Tổng Bí thư về công tác đối ngoại để giúp cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và bạn bè quốc tế hiểu đầy đủ và sâu sắc hơn chủ trương, đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng ta, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư, là rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng trên nhiều phương diện.
Đặc biệt, qua các trang sách, bạn đọc còn cảm nhận được sự lôi cuốn mang đậm phong cách của đồng chí Tổng Bí thư trong các bài nói, bài viết và trả lời phỏng vấn đối ngoại, phản ánh tư duy sắc bén, minh triết và nghệ thuật ứng xử đối ngoại tinh tế, thông minh, mẫu mực của người lãnh đạo cao nhất của Đảng ta, được toàn thể cán bộ, đảng viên, người dân trong nước, đồng bào ta ở nước ngoài và bạn bè quốc tế quý trọng, cảm phục.
Người đứng đầu ngành ngoại giao khẳng định: “Cuốn sách thực sự là tài liệu rất có giá trị về lý luận và thực tiễn, là cuốn cẩm nang quý báu về đối ngoại đối với đội ngũ làm công tác đối ngoại của các ngành, các cấp và trong toàn hệ thống chính trị.
Với các cơ quan đối ngoại, cuốn sách là nguồn cổ vũ vô cùng lớn lao, tiếp thêm động lực mạnh mẽ thôi thúc đội ngũ cán bộ đối ngoại, ngoại giao tiếp tục nỗ lực, bền bỉ cống hiến cho sự nghiệp đối ngoại vẻ vang của Đảng và Nhà nước”.
TRỌNG VŨ